گوشتان بشدت مي‌خارد و از آنجا که دسترسي به مجراي داخلي گوش بسادگي ممکن نيست، دلتان مي‌خواهد گوش پاک‌کني را داخل مجراي گوشتان کنيد و با چرخاندن مکرر آن، از شر خارش آن راحت شويد.
ولي پيش از آن‌که دست به چنين اقدامي بزنيد توجه داشته باشيد خارش گوش تحت تاثير چنين مداخلات و مراقبت‌هاي نادرستي ايجاد و تشديد مي‌شود. البته ناگفته نماند برخي بيماري‌ها نيز ممکن است با عوارضي چون خارش گوش همراه باشد که تشخيص درست آنها به درمان موثر اين عارضه آزاردهنده کمک مي‌کند.
دکتر مهدي خواجوي، متخصص گوش و حلق و بيني بااشاره به عوامل موثر در بروز خارش گوش مي‌گويد: حساسيت‌هاي پوستي گوش خارجي و مخاط بيني و گلو، بيماري‌هاي مختلف پوستي مثل اگزما، پسوريازيس، عفونت‌هاي ميکروبي و قارچي، تماس با مواد محرک و شيميايي، تومور‌هاي گوش، ورود جسم خارجي به گوش، خشکي پوست، تغيير مقدار و نوع واکس گوش، شوره سر و گوش، خشکي هوا، آلرژي بيني و سرماخوردگي، سينوزيت و نيز عوامل عصبي و روحي به بروز خارش در گوش منجر مي‌شود.
اين عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي در گفت‌و‌گو با جام‌جم تاکيد مي‌کند: با افزايش سن به علت تغييرات پوستي و خشک‌تر شدن پوست و افزايش بيماري‌هاي مرتبط با آن، خارش گوش بيشتر مي‌شود. در خانم‌ها نيز اين عارضه با تغييرات هورموني و حساس‌تر بودن از نظر روحي بيشتر ديده مي‌شود. در کودکان نيز معمولا آلرژي‌هاي پوستي تنفسي، عفونت‌ها و ورود جسم خارجي عامل خارش است.
مجراي گوش خارجي کانالي به طول سه سانتي‌متر و با قطر حدود هشت تا 9 ميلي‌متر با کمي خميدگي است. اين مجرا به طور طبيعي با ماده‌اي چرب به‌نام جرم يا واکس ترشح شده از طريق مجراي گوش پوشانده شده است که بتدريج با حرکت فک هنگام جويدن و تکلم خارج مي‌شود.
نکته مهم اينجاست که وجود جرم به ميزان معمول در گوش طبيعي و براي سلامت لازم است؛ چراکه مانع رشد قارچ و باکتري و ورود اجرام خارجي به گوش شده و نيز از رسيدن رطوبت هنگام استحمام و شنا به پوست مجرا جلوگيري مي‌کند. به همين دليل متخصصان گوش و حلق و بيني هميشه بر پرهيز از خشک کردن و پاک کردن گوش تاکيد مي‌کنند. درواقع، خارش گوش نيز بر اثر خشک بودن و تحريک پوست مجراي خارجي گوش از سوي خود فرد ايجاد مي‌شود.
با خارش گوش چه کنيم؟
به گفته دکتر خواجوي، تشخيص دقيق علت خارش گوش با معاينه از سوي پزشک مشخص مي‌شود، ولي در صورتي که خارش همراه کم‌شنوايي، درد، پري گوش و ترشح باشد احتمال ابتلا به ديگر بيماري‌هاي گوش مياني و خارجي نيز مطرح مي‌شود.
رئيس انجمن جراحان گوش و گلو و سر و گردن ايران مي‌افزايد: رعايت نکردن بهداشت فردي و پوست ممکن است سبب خارش شود، اما توجه داشته باشيد گوش، توانايي تميز کردن خود را دارد و نيازي به تميز کردن نيست. بر اين اساس، هيچ وسيله‌اي را نبايد براي خاراندن وارد گوش کرد. فقط در صورتي که خارش گوش همراه با کم‌شنوايي، سنگيني، ترشح يا خونريزي از گوش باشد حتما نياز به معاينه تخصصي دارد. به بيان ديگر، وقتي درد در گوش احساس شود، خارش آن بيش از يک هفته ادامه پيدا کند، همراه با ترشح چرکي بدبو از گوش باشد يا ناحيه دور گوش قرمز شده باشد، بايد به متخصص مراجعه کرد.
پيشگيري از خارش گوش
پيشگيري از بروز خارش گوش با رعايت بهداشت فردي، خشک نگهداشتن گوش پس از استحمام، خودداري از تماس گوش با مواد شيميايي و محرک بخصوص مواد آرايشي و از همه مهم‌تر دستکاري نکردن گوش و استفاده نکردن از گوش پاک‌کن ممکن است.
دکتر خواجوي با بيان اين مطلب مي‌گويد: دستکاري گوش منجر به آن مي‌شود که بتدريج پوست کانال گوش، نازک شده و ترشحات طبيعي چرب و نرم‌کننده مجراي گوش کاهش يابد و خارش آن افزايش پيدا کند و در نتيجه عفونت‌هاي مختلف به آن افزوده شود.
اين متخصص گوش و حلق و بيني تاکيد مي‌کند: دستکاري گوش باعث تشديد خارش گوش مي‌شود. پس بايد از خاراندن گوش به کمک هر وسيله خارجي پرهيز کرد. در واقع، عامل خارش گوش فقط بايد با انجام معاينه از سوي متخصص گوش و حلق و بيني مشخص شده و راه درماني مناسب براي رفع آن تجويز شود.